FIFO (metoda ceny najwcześniejszej) jest to metoda wyceny zapasów i ich rozchodu, polegającą na księgowaniu rozchodu począwszy od tej jednostki towaru, która została przyjęta do magazynu najwcześniej. Nazwa FIFO jest to skrót pochodzący od angielskiego określenia First In, First Out - dosłownie: pierwsze weszło, pierwsze wyszło. Metoda ta może być wykorzystywana do wyceny zarówno produktów, towarów jak i materiałów.
Metody wyceny zapasów są ważne ze względu na fakt, iż ceny zakupywanych materiałów oraz ogólne koszty produkcji zmieniają się w czasie. W gospodarce rynkowej, często zdarza się sytuacja, w której znajdujące się w magazynie jednostki zapasów były przyjmowane po różnych cenach. Wydając z magazynu zapas, przedsiębiorstwo musi zdecydować po jakiej cenie zaksięgować jego wydanie. Jeżeli nie jest prowadzona ewidencja szczegółowa zapasów, przedsiębiorstwo nie jest wstanie dokładnie wskazać, która ich część była przyjęta po której cenie, a jedynie ile zostało przyjęte po każdej z cen. Przedsiębiorstwo podejmując tą decyzję jest ograniczone przepisami księgowymi, które mają z zadanie zapewnienie przejrzystości i jasności sprawozdań finansowych. Nie może ono przy każdym wydaniu dowolnie wybierać, którą cenę wykorzystać, gdyż powodowałoby to sytuację, w której miałoby ono możliwość wpływania na wynik finansowy oraz wartość zapasów poprzez wybieranie niższych lub wyższych cen. Aby rozwiązać powyższe problemy, przedsiębiorstwa przyjmują modele wyceny zapasów, np. FIFO.
Zgodnie z modelem wyceny FIFO, w momencie wydawania zapasu z magazynu przedsiębiorstwo księguje wydanie w wartości zapasu, który był najwcześniej do magazynu przyjęty, a gdy jego ilość się wyczerpie, po cenie zapasu przyjętego jako następny w kolejności.
Przykład:
Załóżmy, że przedsiębiorstwo odnotowało następujące przyjęcia do magazynu:
W magazynie znajduje się więc 220 sztuk zapasu o łącznej wartości 22.560 złotych. Jeśli teraz przedsiębiorstwo będzie chciało przekazać z magazynu 130 sztuk materiału na produkcję, zgodnie z metodą FIFO wyda:
W magazynie natomiast pozostanie zapas o wartości:
Kolejne wydanie wyceniane byłoby wycenione po cenie 113.
FIFO a wycena zapasów
FIFO uważane jest za skuteczną i metodę wyceny zapasów stosunkowo obiektywnie przedstawiającą wartość utrzymywanych przez przedsiębiorstwo zapasów. Metoda ta jest dopuszczana przez większość standardów rachunkowości na świecie, w tym Polską Ustawę o Rachunkowości, IFRS (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości) oraz US GAAP (Amerykańskie Standardy Rachunkowości).