Monopson w ekonomii oznacza taką formę rynku, na której występuje tylko jeden odbiorca (klient) oraz wielu sprzedawców danego dobra lub usługi. Monopson jest przykładem niedoskonałej konkurencji, gdyż monopsonista kontroluje cały rynek i może dyktować dostawcom swoje warunki.
Przykładami monopsonów są niektóre rynki zdominowane przez firmy i instytucje państwowe. W wielu krajach o publicznej służbie zdrowia, resort zdrowia jest jedynym odbiorcą wszelkich usług w sektorze medycznym. Podobna sytuacja często również ma miejsce w sektorach energetycznych.
Wpływ monopsonu na rynek
Monopson, jak każdy inny podmiot gospodarczy, ma na celu maksymalizację wyników. Ma to często negatywny wpływ na rynek, gdyż najczęstszą formą, w jakiej monopson wykorzystuje swoją nienaturalną przewagę rynkową jest silna presja na obniżenie cen. W skrajnych przypadkach prowadzi do tego, że dostawcy nie są w stanie przeznaczać środków finansowych na badania i rozwój. Powoduje to stagnację rozwoju na danym rynku, de facto więc monopson w wielu przypadkach może działać na swoją niekorzyść w dłuższym terminie.
Monopson na rynku zatrudnienia
Monopson może występować nie tylko na rynku business-to-business. W wielu przypadkach monopson może występować na rynku zatrudnienia, gdzie tylko jedna firma w danym regionie działa w określonej branży. Ma ona wtedy możliwość utrzymywania płac na poziomie niższym niż rynkowy.
Takie sytuacje występują często w przypadku sektorów publicznych, utrzymywanych z budżetu oraz w przypadku mniejszych miejscowości, w których jeden zakład produkcyjny jest głównym pracodawcą dla całego miasta.
Zjawiska związane z globalizacją oraz systematycznie wzrastająca mobilność społeczeństwa powodują, że częstość występowania monopsonów na rynku zatrudnienia jest coraz niższa.