Prognozy finansowe

W tej sekcji przedstawiamy nasze przewidywania co do tego jak nasza działalność wyglądać będzie finansowo w przyszłości. W brew pozorom, jest to niezwykle trudna do napisania część, w której trzeba przedstawić solidne dane finansowe oparte na racjonalnych szacunkach. Jest to również druga po streszczeniu, najważniejsza część biznes planu. Odbiorcy biznes planów bardzo często po przeczytaniu streszczenia przechodzą od razu do tej sekcji. Jej zawartość i jakość decyduje o tym czy biznes plan przejdzie do dalszej weryfikacji. Proponujemy więc poświęcić tej sekcji odpowiednio dużo uwagi.

Pierwszą rzeczą, jaką należy zrobić, jest sprawdzenie jakich informacji oczekuje od nas adresat biznes planu. Często ma on sprecyzowane oczekiwania dotyczące ilości lat prognozy oraz szczegółowości informacji, której oczekuje.

Jeśli horyzont czasowy nie jest z góry określony, należy przyjąć taki, który będzie istotny dla adresata biznes planu. W przypadku kredytu na przykład powinien to być cały okres rozwoju przedsięwzięcia oraz dwa trzy lata po jego ukończeniu tak, aby kredytodawca widział jak przedsiębiorstwo będzie sobie radzić finansowo w trakcie realizacji oraz po jej ukończeniu, mając ustabilizowaną sytuację operacyjną.

Z reguły wystarczą prognozy w perspektywie kolejnych lat. Niekiedy adresat oczekuje rozbicia pierwszego roku na kwartały.

Założenia

Na samym początku przedstawiamy założenia, jakie zostaną wykorzystane w pozostałych szacunkach. Każdą z sekcji prezentujemy ogólnie, szczegóły zamieszczając w załącznikach.

Nakłady

Tu powtarzamy kwotę, jaką przewidzieliśmy w sekcji finansowanie, czyli np. 100 PLN, wymieniając ogólne pozycje nakładów, przykładowo: linia produkcyjna, magazyn, samochód ciężarowy. Szczegóły zamieszczamy w załączniku.

Sprzedaż

To jest najbardziej kluczowy element całej prognozy. Adresat biznes planu z reguły z góry zakłada, że przedsiębiorca przeszacuje przychody ze sprzedaży. Szacunek powinien więc być bardzo ostrożny i podparty faktami. Szczególnie ważne jest, aby wynikał on z przeprowadzonej analizy rynku. Nie można pozwolić sobie na rozbieżności pomiędzy poszczególnymi częściami biznes planu. Sprzedaż należy oszacować w jednostkach miary naszego produktu lub usługi, np. w godzinach, sztukach litrach, ilości zleceń itp. i następnie przejść do przychodów mnożąc ilość przez cenę. W przypadku kilku produktów, sprzedaż każdego szacujemy osobno a następnie sumujemy przychody. Jeżeli natomiast zamierzamy sprzedawać szeroką gamę produktów, w tej sekcji podajemy ogólne dane po szczegóły odsyłając do załącznika.

Jeżeli przewidujemy zmiany cen produktu w przyszłości, należy uwzględnić je w naszych prognozach. Należy jednak bardzo ostrożnie podchodzić do szacowania wzrostów cen. Dobrą metodą jest przyjęcie lekko mniejszego niż przewidywany wskaźnika wzrostu oraz zaznaczenie, że prognoza jest bardzo ostrożna. Odbiorca biznes planu dobrze odbierze sytuację, w której nawet przy bardzo ostrożnych założeniach przedsięwzięcie pozostaje opłacalne.

Koszty

Tak samo jak w przypadku sprzedaży w tej sekcji podajemy ogólne wielkości kosztów, po szczegóły odsyłając do załączników. Przedstawiamy koszty zmienne oraz marżę, jaką zamierzamy realizować na sprzedaży. Przedstawiamy też podstawowe kategorie kosztów stałych.

Kapitał obrotowy

Tu podajemy jaki będzie przewidywany przeciętny kapitał obrotowy, tłumacząc tą wielkość w kilku zdaniach. Kapitał obrotowy rozumiemy przez zapasy (jaka wielkość zapasu zapewni płynność obrotu) oraz należności (wyliczamy na podstawie przewidywanej sprzedaży rocznej i średniego okresu windykacji (np. średnia długość kredytu kupieckiego) należności w danym sektorze.

Podatki

Wielkość płaconych podatków jest istotna z punktu widzenia prognoz finansowych. Dla większości przedsiębiorstw w Polsce jest to 19%. Inne mogą być stawki w przypadku rozliczania się na zasadach ogólnych, ryczałtu lub karty podatkowej.

Jeżeli w naszej działalności ważne są również inne założenia, np. kursy walut, wysokości stóp procentowych itp. należy je również wymienić w tej sekcji.

PROGNOZY

Prognozy finansowe muszą być tak przeprowadzone, aby odpowiadały wszystkim powyższym założeniom oraz celom wynikającym z analizy rynku i strategii marketingowej. Tworząc prognozowane sprawozdania finansowe pokazujemy tam tylko elementy wynikające z założeń i specyfiki biznesu.

Rachunek zysków i strat

Przedstawiając rachunek zysków i strat najlepiej zacząć od opisu dynamiki zysku. Opisujemy w kilku pierwszych zdaniach jak będzie kształtował się zysk w okresie prognozy – to jest to, co przede wszystkim interesuje adresata. Można załączyć wykres pokazujący wzrost zysku w kolejnych latach. Pod spodem zamieszczamy uproszczony rachunek zysków i strat, w kolumnach prezentując kolejne lata prognozy.

1. Przychody ze sprzedaży
2. Koszty operacyjne
   • Koszt zakupu sprzedanych produktów/usług
   • Wynagrodzenia
   • Amortyzacja
   • Inne koszty
   • Rezerwa kosztowa (rezerwa na nieprzewidziane koszty)
3. Koszty finansowe
4. Podatek
5. Zysk netto
6. Zysk narastająco (od rozpoczęcia przedsięwzięcia)

Szczegółowy rachunek zysków i strat zamieszczamy w załączniku.

Bilans

Tak samo jak w przypadku rachunku zysków i strat, bilans w biznes planie przedstawiamy w uproszczonej formie. Interesują nas tylko główne pozycje.

I AKTYWA
1 Aktywa trwałe
1.1 Środki trwałe
1.2 WNiP
1.3 Ewentualne inwestycje długoterminowe
2 Aktywa obrotowe
2.1 Zapasy
2.2 Należności
2.3 Środki pieniężne
SUMA

II PASYWA
1 Kapitał własny
2 Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
2.1 Zobowiązania długoterminowe
2.1 Zobowiązania krótkoterminowe
SUMA

Znów po szczegółowy opis odsyłamy do załącznika. Przypominamy przy tym, że bilans musi być zgodny z rachunkiem zysków i strat – zysk zatrzymany poprawnie przeniesiony w odpowiednich latach oraz amortyzacja odpowiednio umarzająca środki trwałe.

Rachunek przepływów pieniężnych

Stworzywszy rachunek przepływów pieniężnych oraz bilans z łatwością tworzymy rachunek przepływów pieniężnych na podstawie posiadanych danych.

Zysk netto
Korekty zysku
Przepływy z działalności operacyjnej
Przepływy z działalności inwestycyjnej
Przepływy z działalności finansowej
Przepływy pieniężne ogółem

Ocena opłacalności

Na samym końcu przeprowadzamy analizę opłacalności przedsięwzięcia. Przedstawiamy wyliczone poniższe wskaźniki. Precyzyjne instrukcje na temat ich wyliczenia można znaleźć w każdym podręczniku do zarządzania finansami. Tu jak zwykle przedstawiamy ogólne wyniki odsyłając po szczegóły do załączników.

• Prosty okres zwrotu
• Zdyskontowany okres zwrotu
• Wartość bieżąca netto (NPV)
• Wewnętrzna stopa wzrostu (IRR)

Analiza wrażliwości

Analiza wrażliwości przedstawia, jak zmieni się zyskowność przedsiębiorstwa w przypadku zmiany zewnętrznych czynników. Np. spadku ceny, marży, spadku sprzedaży. Aby ją przeprowadzić, należy zidentyfikować te elementy, które mogą w istotny sposób wpłynąć na sytuację przedsiębiorstwa a następnie zaprezentować symulację pokazującą jak będzie się zmieniać zyskowność w przypadku pogarszania danego czynnika. Im słabiej przedsiębiorstwo reaguje na zmiany na rynku tym lepiej. Zyskowność najlepiej pokazywać jako NPV i IRR.