Analiza Finansowa - źródło informacji o firmie
Analiza finansowa, zajmuje się badaniem stanu i rozwoju szeroko rozumianych finansów firmy. Opracowuje się ją w celu oceny stanu finansów, efektywności gospodarki finansowej oraz oceny przedsięwzięć gospodarczych i decyzji finansowych. Jest ona najpowszechniej wykorzystywaną spośród analiz działalności przedsiębiorstwa - użyteczna jest bowiem nie tylko dla kierownictwa samego przedsiębiorstwa, ale także dla innych podmiotów z różnych powodów zainteresowanych jego stanem. Wykorzystują ją wszelkiego rodzaju instytucje kredytujące, aby ocenić ryzyko związane z udzieleniem pożyczki danemu przedsiębiorstwu i aby następnie monitorować jego wypłacalność. W gospodarkach rynkowych, w których własność coraz częściej oddzielona jest od zarządzania przedsiębiorstwem, analiza finansowa jest często podstawowym źródłem informacji dla właścicieli o stanie posiadanej przez nich spółki. Jest to szczególnie widoczne w przypadku spółek publicznych, których akcje notowane są na giełdach papierów wartościowych. Wielu spośród inwestorów giełdowych, np. fundusze inwestycyjne, domy maklerskie i banki rozporządzające portfelami swoich klientów, posiada akcje dziesiątek a nawet setek spółek, które są kupowane i sprzedawane zależnie od koniunktury na rynkach finansowych lub w danych sektorach gospodarki oraz od kondycji finansowych samych spółek.
Znaczącym plusem analizy finansowej jest to, iż często wykorzystuje ona wskaźniki finansowe wyrażone w wielkościach względnych. Umożliwia to porównywanie danego przedsiębiorstwa do innych z danej branży, a także badanie zmian w obrębie danego przedsiębiorstwa w czasie, co jest bardzo użyteczne z punktu widzenia potencjalnych inwestorów, mających do wyboru kilka inwestycji. Wybiorą oni tą, która najlepiej rokuje na przyszłość.
Zastosowania analizy finansowej
Rozbudowanie analizy finansowej oraz waga przywiązywana do poszczególnych jej części są różne, zależnie od celu analizy oraz podmiotu ją przeprowadzającego. Właściciele, tacy jak akcjonariusze, koncentrują się na wskaźnikach rynku i wartości firmy. Banki natomiast bacznie obserwują wskaźniki wypłacalności, zdolności do obsługi długu oraz efektywności inwestycji, na które udzielają kredytów. Samo przedsiębiorstwo z kolei interesuje się głównie płynnością finansową i zdolnością obsługi długu, te wielkości są bowiem kluczowe w codziennej działalności. Sporządzana systematycznie, np. raz na kwartał, analiza finansowa jest skutecznym narzędziem controllingu finansowego. Na jej podstawie wykrywa się odchylenia wielkości finansowych od planów, wykrywa się ich przyczyny oraz wprowadza korekty mające na celu poprawę wyników w przyszłości.
Wskaźniki
Podstawowymi instrumentami analizy finansowej są wskaźniki. Mogą one przyjmować formę bezwzględną - najczęściej wyrażoną w wartościach pieniężnych, lub względną - zwykle opartą na ilorazie wskaźników bezwzględnych, ich sum lub różnic. Można je również rozróżnić na wskaźniki statyczne - charakteryzujące stan ekonomiczny (finansowy) jednostki na dany moment oraz dynamiczne - opisujące wyniki przedsiębiorstwa w pewnym okresie. Wskaźniki różnią się zakresem zdarzeń gospodarczych które obejmują. Wykorzystuje się wskaźniki syntetyczne, obejmujące wiele zdarzeń gospodarczych oraz cząstkowe, charakteryzujące się małą pojemnością i opisujące pojedyncze lub mało złożone zjawiska.
Wartości wskaźników często same w sobie nie niosą informacji o stanie przedsiębiorstwa. Aby konkretny wskaźnik dostarczał użytecznych informacji, musi mieć odpowiedni punkt odniesienia, na podstawie którego można ocenić czy w danym przedsiębiorstwie kształtuje się on na odpowiednim poziomie. Takim odniesieniem może być:
- wartość tego wskaźnika w poprzednich okresach – takie porównanie, szczególnie gdy dysponujemy wynikami z wielu okresów, pozwala na określenie tendencji w danym przedsiębiorstwie w zakresie zdarzeń opisywanych danym wskaźnikiem;
- wartość tego wskaźnika w innych przedsiębiorstwach z danej branży, średni wskaźnik w branży lub wskaźnik w konkretnym przedsiębiorstwie uważanym za godny naśladowania;
- zaplanowana wartość wskaźnika na dany okres, pozwalająca określić czy zrealizowano plany dotyczące konkretnych zdarzeń kontrolowanych przez wskaźnik.
Wskaźniki różnią się wieloma cechami w zależności od ich celu i konstrukcji. Najchętniej używane i konstruowane są wskaźniki syntetyczne, dające możliwość pokazania szerokich zjawisk, na które składa się wiele skomplikowanych zależności. Jest to prostsza metoda niż analizowanie wielu składników cząstkowych wspólnie opisujących dane zjawisko, daje ona jednak jedynie poglądowe wyniki. Chcąc zrozumieć przyczyny konkretnej sytuacji przedsiębiorstwa trzeba sięgnąć po wskaźniki cząstkowe o mniejszej pojemności, a większej szczegółowości.
Źródła informacji wykorzystywane w analizie finansowej
Podstawowym źródłem informacji wykorzystywanym w analizie finansowej jest sprawozdanie finansowe, w szczególności:
- Bilans
- Rachunek Zysków i Strat
- Rachunek Przepływów Pieniężnych (Cash Flow)