Naturalna metoda amortyzacji polega na naliczaniu amortyzacji danego środka trwałego zgodnie z jego rzeczywistym zużyciem. Ten sposób naliczania amortyzacji doskonale sprawdza się w przypadku maszyn i urządzeń, dla których można w miarę dokładnie określić ilość pracy, jaką będą one mogły wykonać w trakcie całego okresu przydatności do użycia. Amortyzacja ta naliczana jest zgodnie z ilością wykonanej pracy. Zależnie od urządzenia może to być np.:
- Ilość wyprodukowanych komponentów:
- w sztukach,
- w tonach.
- Ilość obrotów silnika maszyny,
- Ilość godzin pracy,
- Ilość przejechanych kilometrów.
Amortyzacja naliczana jest w tym wypadku zgodnie ze stosunkiem wykonanej pracy do całkowitej ilości pracy, jaką w całym okresie użytkowania wykona dany środek trwały.
Przykład:
Załóżmy, że przedsiębiorstwo zakupiło środek trwały, którego wartość wynosi 100.000. Środek ten, zanim się całkowicie zużyje, będzie mógł wyprodukować 20.000 komponentów określonego typu. Aby obliczyć amortyzację za dany rok, przedsiębiorstwo porównuje ilość wykonanych komponentów do całkowitej ilości komponentów przewidzianych dla danego środka trwałego i wynik mnoży przez jego wartość początkową.
Komponenty wykonane w danym roku: 3.000
Stosunek ilości komponentów wykonanych do całkowitej puli przewidzianej dla danego środka trwałego wynosi:
3.000/20.000 = 15%
Amortyzacja naliczona za dany rok = 15% x 100.000 = 15.000
Amortyzacja naliczana przez cały okres użyteczności środka trwałego będzie wyglądała następująco:
Miesięczne naliczanie amortyzacji
Naliczenie amortyzacji miesięcznej przebiega identycznie do naliczenia amortyzacji rocznej. Dla każdego miesiąca amortyzację wylicza się oddzielnie na podstawie ilości pracy wykonanej przez środek trwały w danym miesiącu. Amortyzacja roczna jest sumą naliczonych amortyzacji miesięcznych.
Metoda ta jest korzystna szczególnie w przypadku kosztownych środków trwałych, które nie są wykorzystywane równomiernie, ale pracują jedynie w niektóre miesiące oraz szybko się zużywają. Dzięki metodzie naturalnej przedsiębiorstwo nie księguje kosztu amortyzacji w miesiącach, w których środek trwały nie jest używany.